Railtrash! » Op zoek naar de Excavateur van Laumans (17 en 30 november 2007)

Op het redactiebureau van Railtrash ligt een boek over industrieel erfgoed in Limburg. Één van de meest indrukwekkende objecten daarin is een oude excavateur (graafmachine) in een kleigroeve bij Tegelen. Toen wij op de nazomerse 17e novemberdag van het jaar 2007 (het jaar dat nu achter ons ligt) toevallig een beetje rondtourden door de omgeving van Tegelen, schoot ons het apparaat weer in herinnering en besloten eens -geheel ad hoc- te onderzoeken of de excavateur nog te traceren zou zijn.

Dit is een scan van een foto van de excavateur in de kleigroeve van Laumans bij Tegelen die gepubliceerd is in het genoemde boek over Industrieel Erfgoed in Limburg.	...En hier nog een meer recente foto van de excavateur uit datzelfde boek. In 1990 zou het ding volgens het boek nog aanwezig moeten zijn. Gezien de belangstelling voor Industrieel Erfgoed sedertdien gaven wij het een (kleine) kans dat de machine nog bestaat. Maar waar en waar is überhaupt de groeve van Laumans?	Op goed geluk rondrijdend door het bos ten oosten van Tegelen (het Jammerdaal) troffen wij dit (smalspoor-) viaductje bij de weg die Egypte heet, net voorbij een watertoren.	Voordat we het viaduct en het tracé dat daar zowel over- als onderlangs gaat onderzoeken, werpen we eerst een blik bij dit verlaten sportcomplex. Verlaten gebouwen inspecteren behoort immers ook tot het onderzoeksprofiel van Railtrash!	Verlaten sportcomplex Egypte, Tegelen.
Het gebouw blijkt volgens dit bord aan de Sportclub Irene toebehoord te hebben.	Sportclub Irene te Tegelen dus. Binnen hebben vandalen enige muren doorgebroken.	Sportclub Irene, Tegelen.	Het clubgebouw wordt thans vooral gebruikt als opslagplaats van de plaatselijke Luie Krantenbezorger. Op de muur, als een soort lijkwade-beeltenis, het portret van de trotse bezorger.	Bij nader inzien blijkt het geen luie krantenbezorger te zijn, maar een luie folderaar. Liefhebbers van weggegooide stapels foldermateriaal kunnen hier hun hart ophalen. Meer foto's op aanvraag bij de redactie van Railtrash. Wij gaan verder zoeken naar de excavateur, want hier houdt deze zich beslist niet schuil.
Bij de spoorwegovergang Egypte te Tegelen parkeren we de auto terwijl juist een verdwaalde wadloper passeert.	De auto blijkt overigens bovenop een vreemdsoortige tunnel te staan die onder het spoor doorvoert. We zien hier de oostelijke ingang, die grotendeels begraven is.	Door de spleet valt middels de flitser toch nog een beeld te verkrijgen van deze geheimzinige tunnel onder het spoor.	Het blijkt een smalspoortunnel te zijn voor treinen tussen de steenfabriek aan de Maas en de groeves in het Jammerdaal. Bouwjaar circa jaren '50, schatten wij.	Interieur smalspoortunnel Egypte, Tegelen.
We gaan weer het Jammerdaal in en volgen het smalspoortracé dat ons denkelijk naar de kleigroeves zal leiden. Het eerste stuk valt nog wel mee, maar al snel raken we het spoor letterlijk bijster.	In een put treffen we deze resten van een bouwwerk aan. Mogelijk het restant van een pompgebouwtje.	Uiteindelijk vinden we een aantal verlaten kleigroeves bij de Onderste Molenweg. Deze hier op de foto staat vol water en is thans een soort natuurreservaat. De excavateur zullen we hier niet vinden. De ondergaande zon kleurt het geboomte fraai rood, maar zegt ons ook dat de dag bijna ten einde spoedt.	Snel terug dan maar naar het smalspoorviaduct bij Egypte waar we begonnen waren. Eens kijken waar dit tracé ons heen zal brengen.	Nogmaals het smalspoorviaduct, maar dan gezien van de andere zijde. We veronderstellen dat zowel erover als eronder spoor lag.
Het bovengelegen tracé volgend komen we bij een tweede viaductje.	Aan de andere zijde hiervan bevinden zich tegels met het jaartal 1923. De conditie van dit fraaie bouwwerk is behoorlijk slecht, zoals u ziet.	Enkele tientallen meters verder zelfs een derde viaduct.	Dit viaduct heeft ooit een betonnen verbreding gekregen.	Het derde viaduct, gezien vanaf de andere zijde. Waarschijnlijk hebben ook hier tegels met het bouwjaar gezeten, maar deze zijn er uitgehaald/-gejat (doorhalen wat niet van toepassing is).
Het tracé leidt uiteindelijk naar deze steenfabriek aan de Kaldenkerkerweg te Tegelen en dus niet naar een groeve met excavateur.	Het begint al donker te worden. We lopen snel weer terug over het smalspoortracé richting het eerste viaduct...	...en gaan via het lage, ingegraven tracé in noordoostelijke richting om te zien naar welke groeve dit leidt.	Het brengt ons echter weer naar de groeves aan de Onderste Molenweg, waar we dus net ook al waren.	Mission Impossible. Terug naar de auto lopen we via allerlei paden door het bos van het Jammerdaal en menen nu overal spoordijkjes en ingravingen te zien...
Ondergaande zon langs het spoor te Tegelen.	Eenmaal thuis vernamen wij via een tip dat we geheel fout zaten en dat de groeve van Laumans zich ten zuiden van de Kaldenkerkerweg zou bevinden. Dus op de regenachtige 30ste november gingen wij terug naar Tegelen, wilden vrolijk de groeve aan de Brachterweg inlopen, maar iets weerhield ons.	De groeve is nog of weer in exploitatie door wegenbouwer Heijmans (lijkt op Laumans). Van de excavateur is hier geen spoor.	Vlakbij de Brachterweg, aan de rand van de groeve van Laumans/Heijmans, vinden we deze opmerkelijke smalspoorrestanten langs een pad.	Ook in het struweel troffen wij nog stukken vergeten smalspoor aan.
Dit vergeten spoor ligt op een hoog dijkje dat vermoedelijk naar een niet meer bestaand viaduct over de Brachterweg leidde.	Dit bosje, als een schilderij van Anselm Kiefer, lijkt ons opslag in een dichtgegooide groeve. Het bevindt zich pal naast de in exploitatie zijnde zandgroeve van Heijmans. Zou hier dan wellicht de excavateur gestaan hebben?	Want wat doen anders deze king-size dwarsliggers daar? Te breed voor smalspoor, zelfs te breed voor normaalspoor, maar mogelijk wel op lengte voor het breedspoor van de excavateur??? (Zagen wij dergelijke reuzen-dwarsliggers ook niet als afpalingen bij de paardenweide aan de Brachterweg??)	Dit stootjukje daarentegen is weer onmiskenbaar des smalspoors. Maar het één hoeft het ander niet uit te sluiten.	Door het struweel kruipend werpen we nog eenmaal een blik in de groeve van Heijmans. Wij houden het er maar op dat onze excavateur hier ergens gestaan moet hebben, maar, op de vlucht voor het moderne afgraafgeweld van Heijmans, tijdig een heenkomen heeft gezocht elders. Wie inlichtingen heeft wordt vriendelijk verzocht contact op te nemen met de redactie van Railtrash.

Totaal aantal foto's: 40 | Create web photo albums and photo books with Jalbum | Chameleon skin | Help

Op zoek naar de Excavateur van Laumans (Tegelen) - copyright Victor M. Lansink / Railtrash!