Railtrash » Transcévenol: Le Puy-en-Velay - Présailles (13 en 14-5-2011)

Vandaag iets geheel anders, namelijk een nooit afgebouwde spoorlijn: de “Transcévenol”. Deze lijn moest een verbinding worden tussen Le Puy-en-Velay in de Haute Loire en Lalevade in de Ardèche als onderdeel van het netwerk van de beroemde maatschappij PLM (Paris - Lyon - Marseille) door een bergrijk gebied, met 12 viaducten, 38 tunnels en een wonderlijke 'krakeling'-constructie bij Montpezat om een groot hoogteverschil te overwinnen. In 1911 begon de bouw, voornamelijk vanaf Le Puy naar het zuiden. Zoals alle grote bouwwerken werd de bouw stilgelegd in WO-I en hervat in 1919. De moeizame bouw en het uitbreken van de economische wereldcrisis, in combinatie met het opkomend wegverkeer, maakten in 1935 een definitief eind aan de aanleg. Er waren toen 7 viaducten en 6 tunnels klaar en in de zevende tunnel, de half afgebouwde Tunnel de Presailles (2626 meter), liet men letterlijk het gereedschap uit de handen vallen. Tegenwoordig kan vanaf Le Puy het gereed gekomen tracé tot en met deze tunnel bewandeld worden. De ruim 3 km. lange Tunnel de St. Cirgues, geïsoleerd aangelegd in de Ardèche, is nu een overdreven luxe dwarsverbinding voor autoverkeer tussen bescheiden bergwegen.

Uitgebreide informatie over de Transcévenol op een paneel aan het begin van de wandelroute over het gereed gekomen deel van het tracé. Hiermee is ook de tocht van Railtrash! goed te volgen.	"De Transcévenol wordt ook wel "het te laat gekomen kind van de 19e eeuw" genoemd. Deze spoorlijn heeft stations, tunnels, viaducten, maar heeft nooit rails gehad. Paul Séjourné, de bedenker van de lijn, had als doel Puy-en-Velay te...	Opsomming van de tunnels en viaducten. In de Haute Loire waren ze bijna klaar, in de Ardèche waren alleen twee geïsoleerde tunnels aangelegd.	Op het eerste stukje van de Transcévenol ligt wel spoor, als een raccordementspoor tussen Le Puy en Brives Charensac, maar dat hebben we overgeslagen. Het spoor liep als een uithaalspoor door tot op de oprit naar de brug over de Loire,...	Het stootjuk op de oprit naar de brug over de Loire tot waar het inmiddels opgebroken spoor de laatste jaren (en waarschijnlijk nooit verder) gelegen heeft.
De aanloop naar de brug over de Loire (het Viaduc d'Orzilhac), het begin van het voltooide, maar spoor-loos gebleven tracé van de Transcévenol.	Het wegviaduct in de aanloop naar de brug over de Loire (Viaduc d'Orzilhac). Het stootjuk van twee foto's geleden staat hier net voor.	Een paar kilometer verderop: het Viaduc de Peyrard, het langste van de gereed gekomen viaducten.	Voorbij het Viaduc de Peyrard is een wegviaduct afgebroken en een stuk spoordijk afgegraven. Hier begint het beloopbare deel van het tracé en staat het informatiepaneel van de eerste foto's ("Vous êtes ici")	Nogmaals het Viaduc de Peyrard, gezien vanaf de spoordijk verderop, het begin van de wandelroute over de Transcévenol.
Voorwaarts richting het zuiden. Ingraving voorzien van keermuren...	.. en met een mooi wegviaduct gebouwd van granietblokken.	Ingegraven tracé met keermuren voor de Transcévenol ten zuiden van het Viaduc de Peyrard.	Aan het eind van de ingraving een bruggetje voor de waterhuishouding en een (toekomstige) overweg.	Even verderop het eerste tunneltje van de Transcévenol: de Tunnel de Priouret van wel 50 meter.
De Tunnel de Priouret, gezien vanuit het zuiden.	De Trancévenol slingert zich door heuvelachtig terrein met de ene ingraving na de andere.	Ook de kleine keermuren en de kanalen en greppels voor de waterhuishouding waren al gereed.	Tracé ten noorden van Roure, met op de achtergrond een voor de streek kenmerkende 'puist' (puy) in het landschap.	Weer een diepe ingraving met een wegviaduct, ditmaal (zoals de meeste kunstwerken) van graniet. Daarachter het portaal van deTunnel de Roure.
Gezicht vanaf het viaduct op het punt waar de vorige foto gemaakt is.	Gezicht vanaf het viaduct op het noordportaal van de Tunnel de Roure.	Noordportaal van de Tunnel de Roure.	De Tunnel de Roure is de eerste tunnel van een beetje fatsoenlijke lengte: 190 meter.	In het zuidportaal van de Tunnel de Roure hebben grote deuren gezeten. Het is dan ook lange tijd een opslagplaats voor het rijpen van kazen geweest.
Ook de eerste stations van de Trancévenol waren al helemaal voltooid. Het station van Lantriac is een soort gemeentewerf en opslagloods geworden voor gemeentelijke diensten. De daken zijn recent vernieuwd.	Gare de Lantriac.	In de weg naar het station treffen we voor het eerst een eenvoudig betonnen wegviaduct aan, waarschijnlijk daterend van de tweede aanlegperiode na WO I.	Krusing met de weg naar La Collange. De Transcévenol zou onderweg een flink aantal overwegen krijgen, ook hier.	Weer een stationsgebouw met een nieuw dak: het Gare de Laussonne - Les Badioux. Toen de Transcévenol werd afgeblazen, is het terrein voorzien van extra gebouwen en is het een Colonie de Vacances van de SNCF geworden.
Fraai in beton uitgevoerd viaduct, direct ten zuiden van het vakantiekamp rond het Gare de Laussonne - Les Badioux. Dit type viaducten kennen we ook van de "Ligne Stratégique in Noord-Frankrijk.	Direct na het betonnen viaduct begint de Transcévenol aan een lange boog met een ingraving die opvallend genoeg juist weer van keermuren van granietblokken zijn gebouwd.	Even later in de boog: het Viaduc de Badioux, hier gezien vanaf de noordkant.	En voort gaat de boog. Weer steunmuren tegen een al te hoge heuvel, maar deze is van basaltblokken.	Het Viaduc de Badioux, gezien van een afstandje. Ja, het is knap vochtig weer.
Een stukje verder op het tracé van de Transcévenol: weer zo'n betonnen wegviaduct.	Weer een groot viaduct in de boog: zoek de verschillen. Het Viaduc de Fonfrède heeft kortere bogen en is gebouwd uit basalt in plaats van graniet.	Viaduc de Fonfrède van nabij. Op alle viaducten staat geen hek op de rand: een eenvoudig verbodsbordje om op de borstweringen te lopen, vindt men in dit ontspannen deel van Frankrijk voldoende.	Neen, Fonfrède is niet ingestort! Dit is een pijler van de volgende brug, het Viaduc de Chabannes. En dat is niet compleet meer.	Pijlers van het Viaduc de Chabannes. Het was de enige metalen brug in het gebouwde deel van de Transcévenol. Niet vernield door een of andere oorlogshandeling, maar gewoon verkocht aan een metaalhandel.
Het zuidelijke landhoofd van het Viaduc de Chabannes.	Het zuidelijke handhoofd van het Viaduc de Chabannes, gezien vanaf het tracé.	Zelfde punt als de vorige foto, 180 graden gedraaid: het tracé van de Transcévenol verder in westelijke richting.	De Transcévenol is soms niet meer dan een petieterig spoordijkje.	Bij nadering van Le Monastier sur Gazeille is er een gewone weg over het tracé van de Transcévenol aangelegd. Vandaar dit viaduct over een nogal onbetekenende weg.
De weg/het tracé draait meer dan 90 graden het plaatsje Le Monastier sur Gazeille in. Eenvoudige betonnen viaductje over een ingraving met keermuren van baslt.	Een stuk verder is het de doorgaande hoofdweg die op het tracé ligt. Deze merkwaardige overdekte passerelle is waarschijnlijk gebouwd omdat iemands land in tweeën werd gedeeld; hij is niet publiek toegankelijk.	Gezicht op de overdekte passerelle in Le Monastier sur Gazeille van de andere kant. Daarachter een gewoon wegviaduct, ook in beton. Zo heeft het plaatsje een kruisingsvrije weg overgehouden aan het Transcévenol-avontuur,	Het viaduct van de vorige plaat in volle glorie: zo'n jaren twintig/dertig-viaduct met van die fraai gevormde ijzeren hekken.	Nog iets dat Le Monastier sur Gazeille aan de onvoltooide Transcévenol heeft overgehouden: een station met industriegebiedje. De goederenloods is al heel lang de gemeentelijke feestzaal.
Tracé van de Transcévenol bij het verlaten van Le Monastier dus Gazeille in zuidelijke richting.	Andere dag, beter weer: het fraaie Viaduc de Recoumène, opgetrokken uit basalt, 200 meter lang en errug hoog (braak...).	Viaduc de Recoumène, een van de grootste in het onvoltooide tracé van de Transcévenol.	Het Viaduc de Recoumène is zo hoog dat men er graag (en in georganiseerd verband) bungy jumpt.	Viaduc de Recoumène
Nogmaals het Viaduc de Recoumène in het gebouwde deel van de Trancévenol.	De bovenzijde van het Viaduc de Recoumène en ook hier: geen hekje te bekennen en "verboden de borstwering te betreden". Behalve als je aan een elastique wilt springen dus.	En voort gaat het over de landweg die het tracé is van de Transcévenol. Opvallend: hier geen betonnen viaducten, maar van die fraaie exemplaren van basalt.	Een stoffige landweg in een stevige helling: de Transcévenol vanaf de Recoumène naar het zuiden.	Nog een basalten viaduct over de Transcévenol-landweg
Koeien lang de Transcévenol.	Rustplekje langs een landweg waarvan je maar moet geloven dat het ooit bedoeld was om een spoorlijn aan te leggen.	Tunnel d'Avouac, zo'n twijfelgeval of er een ingraving met viaduct moest worden aangelegd of een tunnel van 75 meter.	We laten de Tunnel d'Avouac achter ons en kijken nog eens om.	Iets verder naar het zuiden is weer een stukje baanlichaam nodig.--
.. kort daarop gevolgd door weer een kleine tunnel van 84 meter: Tunnel de Margeride.	Ten zuiden van de Tunnel de Margeride een stukje tracé tegen de bergwand aan geplakt.	Een onaanzienlijk landweggetje kruist de procinciale weg: dit had een haakse kruising moeten worden van die weg met de Transcévenol.	Het landweggetje is hier duidelijk minder bereden. Na de korte tunneltjes onderweg naderen we nu een lange, bijzondere tunnel.	Het noordportaal van de Tunnel de Présailles: 2626 meter lang en niet afgebouwd.
Voor het noordportaal van de Tunnel de Présailles ziet het er rommelig uit. Men probeert allerlei terreinauto's en ander gemotoriseerd geweld uit de tunnel te houden.	De Tunnel de Présailles is niet afgebouwd: toen de Transcévenol werd afgeblazen is het werk gestaakt en de tunnel achtergelaten zoals hij was. Alleen aan de noordkant was hij zover klaar dat er al uitwijknissen waren aangebracht.	Tunnel de Présailles 2626 meter in gestage stijging.	Tunnel de Présailles: het zand en gruis op de bodem is door de gemeente aangebracht om tunnelbezoekers niet te laten vallen over de bodem die uit ruw uitgehakte ruwe rots bestond.	Tunnel de Présailles: in afgebouwde tunnels ligt vaak een afvoerkanaal in het midden onder de bodem; hier is het nog een beekje. De tunnel lekt bij gebrek aan afvoeren hier en daar ook als een douche.
Tunnel de Présailles: een stuk waarin het afvoerkanaal in het midden al wel was aangelegd.	Blik de andere kant op: nog geen afwateringskanaal, wel uitwijknissen.	Licht aan het eind van de tunnel, hoewel die nog zeker anderhalve kilometer weg is. De Tunnel de Présailles is dan ook kaarsrecht. Maar wat doen die rotsblokken daar?	Het zijn geen losse rotsblokken links en rechts, maar gewoon nog niet uitgehakte berg. De tunnel wordt ook lager...	.. en verderop is ook het middendeel nog niet uitgehakt. Hier is alleen nog maar het bovenstuk van de tunnel uitgehakt en het plafond van bekleding voorzien. Beneden aan die boog zit nog het hout waarop deze gesteld is. Normaal zou hier...
Het laagtepunt van de Tunnel de Présailles. In het midden kun je overigens royaal rechtop lopen.	Tunnel de Présailles, bijna het laagste punt, waar links en rechts de ruwe rots vlak onder het opgereden zand zit.	Tunnel de Présailles	De Tunnel de Présailles is hier op zijn laagste: nog niet eens de volledige boog steekt boven de rots uit.	Tunnel de Présailles: zouden de metalen stukken in het plafond hulpstukken zijn geweest bij de aanleg?
Tunnel de Présailles: naar de zuidelijke uitgang toe wordt de tunnel weer dieper/hoger.	Tunnel de Présailles: Terugblik in noordelijke richting naar het lage deel van de tunnel.	Tunnel de Présailles	Tunnel de Présailles	Tunnel de Présailles - spiegelspel
Tunnel de Présailles	Tunnel de Présailles	Tunnel de Présailles	Aan de zuidelijke kant is de tunnel al op volledige hoogte en erg zompig, omdat het water niet weg kan naar het noorden, door de tunnel heen.	Na 2626 meter dan eindelijk het zuidportaal van de Tunnel de Présailles.
Het zuidportaal van de Tunnel de Présailles ligt op wat het hoogste punt van de Transcévenol had moeten worden. Hier eindigt het gebouwde tracé in de Haute Loire, op de plaats waar het station van Présailles zou hebben moeten komen.	Toch nog een tunnel? Jawel. In de Ardèche was men nog maar met een klein stukje geïsoleerd tracé bezig, maar dan wel meteen met de langste tunnel van de hele Transcévenol: de Tunnel du Roux, van 3336 meter.	De Tunnel du Roux is een wegtunnel geworden, kaarsrecht en twee rijstroken, bijna breder dan de aansluitende wegen.	Het zuidelijke portaal van de Tunnel du Roux. De tunnel is niet zo breed omdat hij dubbelsporig zou worden, maar vanwege de beluchting en de luchtverplaatsing.	Het zuidelijke portaal van de Tunnel du Roux is bijna het zuidelijkste puntje van de Transcévenol-aanleg.
Na de Tunnel du Roux loopt er nog een stukje aangelegd tracé naar het plaatsje Le Roux, met een tunnel van 164 meter. Maar na Présailles en Du Roux houden we dat laatste stukje voor gezien en wenden de steven. Thuis is nog redelijk ver.

Totaal aantal foto's: 101 | Create web photo albums and photo books with Jalbum | Chameleon skin | Help

Transcévenol - copyright Victor M. Lansink & Michiel ten Broek / Railtrash